Một trong những thay đổi lớn nhất là việc chuyển từ cơ chế lương chủ yếu dựa vào ngạch - bậc và thâm niên sang cơ chế lương gắn với vị trí việc làm, kết quả và hiệu quả công việc.

Theo quy định mới, viên chức được hưởng tiền lương, tiền thưởng và các khoản thu nhập khác trên cơ sở kết quả, hiệu quả công việc theo vị trí việc làm đảm nhiệm.

Đây là lần đầu tiên nguyên tắc "vị trí việc làm - kết quả công việc" trở thành cơ sở chi trả thu nhập trong lĩnh vực sự nghiệp công lập, thay cho cách tính lương chủ yếu dựa vào hệ thống ngạch - bậc và thâm niên như trước đây.

Cơ chế mới được kỳ vọng sẽ khắc phục tình trạng cào bằng, tăng lương theo thời gian, chưa phản ánh đúng giá trị và trách nhiệm của từng vị trí.

Luật quy định rõ mỗi viên chức sẽ được gắn với một vị trí việc làm có mô tả cụ thể, bao gồm nhiệm vụ, tiêu chuẩn năng lực, yêu cầu về trình độ và trách nhiệm. Đây cũng là căn cứ để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của viên chức hằng năm.

Theo luật mới, kết quả đánh giá được xếp theo 4 mức: hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, hoàn thành tốt nhiệm vụ, hoàn thành nhiệm vụ và không hoàn thành nhiệm vụ. Kết quả này là một trong những cơ sở để xét nâng lương, thưởng và các chế độ liên quan đến tiền lương.

Luật đặt ra mốc thời gian rõ ràng để chuyển đổi sang cơ chế mới. Theo điều khoản thi hành, chậm nhất đến ngày 1/7/2027, tất cả bộ, ngành, địa phương phải hoàn thành việc rà soát, bố trí viên chức vào vị trí việc làm tương ứng và xếp lương theo vị trí đó đối với toàn bộ viên chức được tuyển dụng trước thời điểm luật có hiệu lực.

Điều này đồng nghĩa hệ thống ngạch - bậc hiện hành sẽ không còn là căn cứ chi trả thu nhập cho viên chức trong giai đoạn tiếp theo./.